Istraživanja su pre svega vršena na planini Miroč, kao reprezentativnom kraškom obliku Karpato-Balkanida, za koju vezujemo procese miocenske transgresije i regresije. Karpato-balkanidi Istočne Srbije su geomorfološki analogni po poreklu Dinaridima Jugozapadne Srbije, s obzirom da su oba planinska venca nastala tokom alpske orogeneze u mezozoiku od jedinstvene mase Rodopa. Ovo je svakako imalo za posledicu i slične areale rasprostranjenja pojedinih taksona bez obzira na njihovu geografsku razdvojenost (moravsko-vardarska ravnica). Zato imamo i dan-danas slučajeve podjednake distribucije čitavih npr. redova pseudoskorpija (Pseudoscorpiones) ili recimo klasa stonoga (Diplopoda) u okviru oba pomenuta refugijuma. Ova saznanja su od vitalnog značaja, budući da se koriste u komparativnim bio-geomorfološkim metodama paleobiologije.

Na pojedinim lokalitetima zabeležene su kolonije slepih miševa iz familije: Rhinolophidae (potkovičari) i Vespertilionidae (večernjaci). Izmet slepih miševa - guano predstavlja odličan organski supstrat na kome se razvija veliki broj saprofagnih beskičmenjaka, tako da je njihova pojava od vitalnog značaja za diverzitet pećinske faune.

Uzorkovanje materijala u objektima vršeno je ručnim putem, metodom sakupljanja, uz kombinaciju sa zamkama na bazi sirćeta i smrdljivog mesa koje su tu postavljene prethodne godine. Prikupljeni organizmi su trenutno bili konzervirani u rastvorima koji smo sami pravili koristeći etanol (96%), destilovanu vodu i glicerin. Tako konzerviran materijal dugo zadržava svoju svežinu i može dugo stajati u njemu bez ikakvih neželjenih posledica po kasniju disekciju i determinaciju.

Determinacija celokupnog prikupljenog materijala izvršena je na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu, na katedri za Dinamiku razvića na čelu sa akademikom prof. dr. Božidarom Ćurčićem i njegovim stručnim saradnicima (prof. dr. Slobodan Makarov i magistar Bojan Mitiđ). Oni su ujedno i osnivači Centra za biospeleologiju jugoistočne Evrope sa sedištem u Beogradu, gde se čuva najveći broj prikupljenih uzoraka.

Ulazi u pećine Velika
Gradašnica i Banja (foto: N. Janjić)

NAPOMENA: Vrsta Trachophillus bulgaricus iz familije Himantariidae je nova za faunu Srbije, dok je na lokalitetu Buronov ponor pronađen i opisan (u okviru katedre za Dinamiku razvića na Biološkom fakultetu u Beogradu) potpuno novi rod, a samim tim i vrsta koja je ponela naziv Trojanura cristianseni, a pripada redu beskrilnih insekata Collembola.

Članovi grupe za istraživanje pećina i pećinske faune:
•  Nikola Janjić – koordinator grupe
•  Vlada Mandić
•  Danica Stamenković
•  Milena Žolnaj
•  Igor Đurović

Pored članova Endemita, u radu grupe učestvovali su:
•  Igor Valjević - Planinarsko društv “Avala”
•  Jelena Đurić - Planinarsko društv “Avala”
•  Petar Rajkov - predstavnik NVO iz Bugarske
•  Predstavnici lokalnih NVO organizacija (Planinarsko društvo “Vrh” – Kladovo i “Dunavska Liga” – Donji Milanovac)